نفت و بحران خاورمیانه!

نفت و بحران در خاورمیانه دوقلویی هستند که بیش از 70 سال است با هم تاریخ خاورمیانه را رقم زده‌اند. به طوری که معادله نفت و بحران برای کشورهای این منطقه شاکله مدیریتی اغلب دولت‌ها را رقم زده است. مردم خاورمیانه 70 سال است که نفت می‌فروشند و نفت عمده‌ترین کالای سرمایه‌ای آنها است. درحالی که دلارهای نفتی یا صرف خرید تسلیحات نظامی از کشورهای غربی (اروپا و آمریکا) شده است و یا در چرخه فسادهای مالی و سیاسی حاکمیت‌ها تلف گردیده و مهمتر از آن بخش بزرگی از همین درآمدهای نفتی مخارج سنگین بحران‌ها را تأمین کرده است. نفت در این منطقه فروخته می‌شود تا هزینه‌های بحران‌های تحویل گرفته شده تأمین گردد.

  همین امروز گزارش‌ها از دولت عربستان سعودی برای افزایش تولید نفت خود خبر می‌دهند تا مخارج جنگ در یمن، ادامه بمباران‌ها همچنین تأمین دلارهای لازم برای پرداخت خریدهای کلان تسلیحاتی از فرانسه را به دست آورد. دولت عراق نیز به خاطر بحران جنگ با داعش تقاضای افزایش تولید نفت و دریافت دلارهای نفتی افزون‌تر را دارد. سقوط قیمت نفت در ماههای گذشته بسیاری از معادلات بودجه مالی و هزینه‌ها برای کشورهای نفت‌خیز خاورمیانه را به هم ریخت. با بمباران یمن از سوی دولت سعودی و شعار ائتلاف برای جنگ این دولت، تلاطم در قیمت نفت آشکار شد. قیمت نفت خام در مدت 15 روز به بیش از 66 دلار در هر بشکه افزایش یافت. کارشناسان نفتی معتقدند، تضعیف دلار، کاهش مازاد عرضه و افزایش تقاضای خرید، همچنین بحران جنگ یمن، موجب افزایش قیمت نفت شده است. گروهی از این کارشناسان نفتی نظر می‌دهند که این افزایش ممکن است تا 70 دلار در هر بشکه برسد، اما این قیمت پایدار نمی‌ماند و نوسان کنونی قیمت نفت موقتی است. گروه دیگر معتقدند با ادامه منحنی نزولی قیمت دلار و شدت گرفتن جنگ یمن افزایش قیمت نفت ادامه می‌یابد. اما به مرز 100 دلار سابق نخواهد رسید. قیمت نفت همراه بحران جنگ در خاورمیانه همچنان در ناپایداری و نوسان باقی خواهد ماند.

خلاصه گزارش خبرگزاری «رویترز» درباره افزایش قیمت نفت چنین است:

تضعیف دلار و احتمال کاهش مازاد عرضه، قیمت نفت خام را به بیش از 66 دلار در هر بشکه افزایش داد.به گزارش خبرگزاری رویترز، تضعیف دلار و مهمتر از آن، امید به کاهش مازاد نفت در بازارهای جهانی موجب شد تا قیمت نفت با پایان ماه آوریل، بیشترین رشد ماهانه خود در شش سال گذشته را ثبت کند.بر این اساس، با پایان معاملات پنجشنبه (10 اردیبهشت ماه 94)، قیمت نفت خام برنت با 85 سنت افزایش به بشکه‌ای 66 دلار و 69 سنت رسید و افزایشی 21 درصدی در ماه آوریل را تجربه کرد.هر بشکه نفت خام آمریکا هم توانست با افزایش قیمتی 1 دلار و 5 سنتی به 59 دلار و 63 سنت برسد تا با پایان ماه آوریل 25 درصد افزایش قیمت ماهانه را ثبت کند.بر‌اساس این گزارش، تضعیف دلار و سقوط ارزش آن به کمترین حد در 2 ماه گذشته از جمله دلایل افزایش قیمت نفت بود و خرید آن را برای دارندگان سایر ارزها ساده‌تر کرد.در همین حال با کاهش تولید نفت آمریکا و افزایش تقاضای پالایشگاه‌های این کشور،‌ سرعت ثابت افزایش سطح ذخایر نفتی آمریکا در ماه‌های گذشته نیز شروع به کاهش کرد تا امیدها برای کاهش مازاد عرضه نفت به بازارهای جهانی افزایش یابد.خبرگزاری رویترز همچنین نظرسنجی را از 32 تحلیلگر بازار نفت انجام داد که در نتیجه آن پیش‌بینی شد میانگین قیمت نفت خام برنت در سال 2015 بشکه‌ای 60 دلار خواهد بود که این میزان 80 سنت نسبت به نظرسنجی ماه گذشته بالاتر است.این تحلیلگران همچنین میانگین قیمت نفت خام آمریکا در سال جاری میلادی را 40/54 دلار پیش‌بینی کردند. این در حالی است که بر اساس آخرین گزارش اوپک، تولید نفت این سازمان در ماه آوریل به بالاترین حد خود در بیش از 2 سال گذشته رسید.

سعودیها هزینه بمباران یمن کشور عربی در همسایگی خود را از طریق دلارهای نفتی تأمین می‌کنند و همزمان پرداخت‌های دلاری قرارداد نظامی ـ تسلیحاتی با آمریکا و به خصوص با فرانسه را که 18میلیارد دلار خبر داده شده است از افزایش تولید نفتی خود تا 12هزار بشکه را دنبال می‌کنند. جنگ یمن از یک منظر، جنگ بلعیدن دلارهای نفتی سعودیها ازسوی آمریکا، فرانسه و انگلیس است. این کشورها در شورای امنیت سازمان ملل با هر پیشنهادی برای توقف بمبارانها حتی به صورت موقت مخالفت می‌کنند. البته چهره‌سازی تبلیغاتی ـ سیاسی این مخالفت حمایت از دولت سعودی و مبارزه با تروریسم خوانده می‌شود! روسیه در آخرین جلسه شورای امنیت سازمان ملل، طرحی را برای آتش‌بس فوری و موقت در یمن پیشنهاد داد که با مخالفت نمایندگان آمریکا، فرانسه و انگلیس مسکوت ماند. نمایندگان این کشورها خواهان گفتگو با رؤسای کشورهای خود شده‌اند و فعلاً هرگونه آتش‌بس فوری در جنگ یمن از سوی دولت‌های سه کشور آمریکا، فرانسه و انگلیس بایکوت شده است. جنگ یمن، جنگ تخریب و ویرانی یک کشور عربی در حملات هوایی و بمبارانهای مداوم از سوی دولت سعودی با کشتار مردم عادی از زنان و کودکان یمنی شده است که تاکنون بیش از 1200 تن کشته و 300هزار نفر به دلیل بمباران، خانه‌های خود را ترک کرده‌اند.

دبیرکل سازمان ملل دیروز اعلام کرد یمن در آستانه فاجعه انسانی قرار دارد. این جنگ یک نمونه از معادله نفت و بحران است. بحران جنگ از یکسو و مکیدن دلارهای نفتی از سوی دیگر توسط کمپانیهای بزرگ تسلیحاتی و اسلحه‌سازی غرب (آمریکا، فرانسه، انگلیس) از سوی دیگر. تا زمانی که معادله نفت و بحران در خاورمیانه برقرار است و می‌چرخد، این منطقه به ثبات و امنیت پایدار نخواهد رسید.

*ابوالقاسم قاسم زاده

منبع انتخاب